پالس اکسیمتری آزمایشی است که برای اندازه گیری میزان اکسیژن (اشباع اکسیژن) خون استفاده می شود. این اندازه گیریِ آسان و بدون درد، چگونگی ارسال اکسیژن به قسمت های دورتر از قلب، مانند دست ها و پاها را اندازه گیری می کند.

دستگاهی که این آزمایش را انجام می دهد، پالس اکسیمتر نام دارد. پالس اکسیمتر یک وسیله کوچک و سبک وزن است. این ابزار غیر تهاجمی (بدون وجود هیچ گونه سوزنی که داخل بافت بدن فرو رود) به راحتی به نوک انگشت دست یا انگشت شست پا یا لاله گوش متصل می شود. دو طول موج نور از طریق پالس اکسیمتر برای اندازه گیری میزان ضربان قلب و میزان اکسیژن ارسال می شود.

هنگامی که پالس اکسیمتر به پایان ارزیابی خود می رسد، صفحه نمایش آن، درصد اکسیژن خون و همچنین میزان ضربان قلب را نمایش می دهد.

از پالس اکسیمتر چه زمانی استفاده می شود؟

در موارد زیر از پالس اکسیمتری استفاده می شود:

• در طی یا بعد از عمل جراحی یا روش هایی که از تسکین دهنده ها استفاده می کنند.

• برای بررسی این موضوع که آیا بیمار به دستگاه ونتیلاتور برای کمک به تنفس نیاز است یا خیر.

• برای مشاهده اینکه داروهای ریه چطور کار می کنند.

• برای بررسی توانایی فرد برای رسیدن به سطوح بالای فعالیت بدنی.

• برای بررسی این که شخص دچار وقفه تنفسی در طول خواب (آپنه خواب) می شود یا خیر.

• برای تشخیص تمام بیماری هایی که بر سطوح اکسیژن خون تأثیر می گذارد، مانند حمله قلبی، نارسایی قلبی، بیماری مزمن انسداد ریوی (COPD)، کم خونی، سرطان ریه، آسم، ذات الریه و …

اشباع اکسیژن خون (SpO2)

میزان SpO2، تخمین مقدار اکسیژن در خون است. میزان اشباع ۹۵٪ یا بیشتر معمولا به عنوان یک سطح اکسیژن طبیعی محسوب می شود. با این حال، میزان اشباع ۹۲٪ یا کمتر (در سطح دریا) نشان می دهد که خون اکسیژن اشباع کمی دارد. اشباع ناکافی می تواند موجب طیف وسیعی از شرایط نامطلوب سلامتی شود، از جمله درد قفسه سینه، تنگی نفس و افزایش ضربان قلب.

انواع مختلف دستگاه اکسیمتری

سه نوع اکسیمتری داریم که بسته به کاربرد و نیاز بیمار می تواند مورد استفاده قرار بگیرد. پالس اکسیمتر، اکسیمتر دستی و اکسیمتر جنینی. که به ترتیب شرح داده خواهند شد.

پالس اکسیمتر، رایج ترین دستگاهی است که هم پرتابل و قابل استفاده در منزل است. دارای گیره سوسماری شکل برای قرار گرفتن بر روی انگشت است. صفحه ی نمایش بر روی خودِ گیره قرار دارد و ضربان قلب و میزان درصد اشباع اکسیژن خون را نشان می دهد.

اکسیمتر دستی، دستگاهی است که موسسات پزشکی و بیمارستان ها از آن استفاده می کنند. این دستگاه ها کمی پیچیده تر از پالس اکسیمتر ها هستند. صفحه نمایش به گیره متصل نیست. در عوض یک کابل جهت اتصال گیره به صفحه وجود دارد. صفحه نمایش مواردی بیش از سطح خون اکسیژنه را نمایش می دهد. گیره این دستگاه در موارد اضطراری حتی می تواند به انگشتان پا نیز وصل شود.

پالس اکسیمتر جنینی، برای تشخیص اینکه آیا کودک سالم است یا نه، مورد استفاده قرار می گیرد. اکسیمتر معمولی ممکن است برای یک نوزاد متولد شده به سختی قابل استفاده باشد. این دستگاه برای نوزادان دارای یک پروب است که بر روی سر نوزاد قرار می گیرد تا از طریق گذر اشعه های نور از جمجمه، میزان اکسیژن را دریافت کند. این عمل بر روی پای نوزاد نیز قابل انجام است.