در این مقاله قصد داریم تا درباره خطاهای سمپلر صحبت نماییم. در واقع یک دستورالعمل جامع برای کنترل کیفی و نگهداری و کالیبراسیون سمپلرها ارائه خواهیم کرد. پس ما با تا انتهای مقاله همراه باشید.

در مفاله « سمپلر » به تفصیل درباره این ابزار پرکاربرد در آزمایشگاهها صحبت کردیم.

دستورالعمل تعيين چگونگی كاربری و نگهداری و ايمنی، كنترل كيفی و كاليبراسيون سمپلر

1- هدف : تعيين چگونگی كاربری، نگهداری و ايمنی، كنترل كيفی و كاليبراسيون سمپلر

2- دامنه كاربرد : تمامی بخش های آزمايشگاه

3- تعاريف و اصطلاحات: منظور از نگهداری، فعاليت های مربوط به تنظيم ، سرويس و حفظ شرايط كاری می باشد.

4- مسئوليت و اجرا: كاركنان فنی

5- مدارک مرتبط : روش اجرایی كنترل تجهيزات و لوازم ، روش اجرایی كاليبراسيون ، فرم نگهداری و تعمير تجهيزات، فرم كنترل ، روش اجرایی اقدام اصلاحی

6- شرح اقدامات :

كليات : نظارت و چگونگی اجرا توسط مدير فنی انجام و پیگيری موارد مشروحه زير نظر مسئول واحد صورت می پذيرد.

چگونگی كاربری به منظور کاهش خطاهای سمپلر :

در ابتدای هر روز كاری قبل از شروع به استفاده از سمپلر مورد نظر، شاسی آن را حداقل 20 بار بالا و پايين كنيد. آنگاه برای برداشتن حجم اين كار به روغن كاری اجزای وسيله كمک كرده، موجب افزايش عمر مفيد آن خواهد شد.

الف- سمپلر های > 10μl

به منظور حصول بيشترين دقت و صحت از سمپلر مورد استفاده، هر بار كه سر سمپلر را عوض می كنيد بايد عمل pre-wetting را انجام دهید. بدين معنا که 3-2 بار نمونه يا مايع مورد نظر را درون سر سمپلر پر و خالی كنيد.

انجام اين عمل براي تمامي سمپلر های بالاتر از 10μl الزامی است.

1. سر سمپلر مناسبي را محكم به وسيله متصل نماييد.
2. عمل -pre-wetting را انجام دهيد.
3. شاسي سمپلر را تا مرحله -1 به سمت پايين فشار دهيد.
4. در همين حال، و بدون رها كردن شاسي سمپلر را به صورت عمودي تا حدود -mm 3 داخل نمونه، مايع يا محلول مورد نظر فرو ببريد.
5. در اين مرحله نبايد حبابي داخل سر سمپلر مشاهده شاسي را آرام رها كنيد تا مايع بداخل سر سمپلر وارد شود. -بيرون سر سمپلر را با گاز پاك كنيد. در غير اين صورت بايد مجددا عمل كشيدن مايع را تكرار كنيد. شود.
6. جهت تخليه حجم موجود در سر سمپلر، ابتدا سر سمپلر را به ديواره داخلي لوله آزمايش مورد نظر بچسبانيد.
7. شاسي را به آرامي تا مرحله ۱ به پايين فشار دهيد. 3-1 ثانيه صبر كرده، آنگاه شاسي را تا مرحله 2 فشار دهيد تا مايع كاملا خالي شود.
8. در همين حال كه شاسي تا آخرين مرحله به پايين فشرده شده، سمپلر را طوري بيرون آوريد كه سر سمپلر هنگام بالا آمدن به ديواره لوله ماليده شود.
9. شاسي را رها كنيد.
10. سر سمپلر را دور بيندازيد و در صورت عدم نياز به استفاده مجدد از سمپلر ، آن را در پايه مناسب قرار دهيد.

توجه۱) هيچ گاه در حالتي كه داخل سر سمپلر مايعي كشيده شده، سمپلر را روي ميز كار نگذاريد!

توجه ۲) در صورت كار با محلولها يا مايعاتي كه ويسكوزيته بالايي دارند، در مراحل مكش و تخليه بيشتر تامل نماييد.

ب- سمپلر های 10μl يا كمتر

حجمي كه با اين گونه سمپلر ها برداشته می شود تنها در صورتی از دقت و صحت مورد نياز برخوردار است كه نمونه در داخل محلول ديگری شسته ( rinse ) شود. در مورد اين سمپلر ها نبايد عمل (pre-wetting ) اعمال شود.

1. پس از اتصال سر سمپلر ، عمل آسپيراسيون نمونه را مانند روش فوق (مراحل 5-3) انجام دهيد.
2. سر سمپلر حاوی نمونه را داخل محلولی كه قرار است نمونه بدان اضافه شود فرو ببريد.
3. چندين بار سر سمپلر را درون محلول پر و خالی كنيد ( = شستشو ) در مواقع خالی كردن، شاسی را تا مرحله 2 به پايين فشار دهيد.
4. در آخر عمل تخليه را با فشردن شاسی تا مرحله 2 در همين حال به آرامی سمپلر را بيرون آوريد انجام دهيد . طوريكه سر سمپلر هنگام بالا آمدن با سطح داخلی لوله تماس پيدا كند.
5. شاسی را رها كنيد.
6. سر سمپلر را دور بيندازيد و در صورت عدم نياز به استفاده مجدد از سمپلر ، آن را در پايه مناسب قرار دهيد.

توجه ۱) هر گونه اختلاف دمايی ما بين سر سمپلر و نمونه يا مايع مورد نظر می تواند موجب خطای حجمی گردد.

توجه ۲) در صورت كار با مايعات فرار نيز ممكن است خطای حجمی پيش آيد.

نکات درخصوص خطاهای سمپلر :

1. اطمينان از اتصال محكم سر سمپلر
2. عمود نگهداشتن سمپلر در زمان مكش
3. تخليه محلول با تماس نوک سمپلر و جداره ظرف تحت زاويه -40-10 درجه
4. رها كردن آرام دكمه در زمان برداشت و تخليه
5. كشيدن سر سمپلر به لبه ظرف براي حذف قطرات اضافی
6. ۱ الی ۳ ثانيه تامل پس از فشار تا توقف اول در زمان تخليه محلول (ضمن تماس با جداره)

نحوه نگهداری سمپلر :

نگهداری دوره ای : شامل شستشو و كنترل كيفی سمپلر می باشد، شستشو سالی دوبار و قبل از انجام مراحل كنترل كيفی انجام می شود و به شكل تميز كردن قسمت های داخلی است كه براساس روش موجود در راهنمای سمپلر انجام می گيرد.

برای تميز كردن قسمتهای داخلی بايد به راهنمای سمپلر مراجعه شود.

توجه: پيستون پس از شستشو بايد با مقدار كمی از روغن همراه سمپلر روغن كاری شود.

در صورت لزوم كليه قسمتهای خارجی را مي توان با محلول آب و صابون تميز كرد و پس از آبكشی در دماي اتاق خشک كرد.

براي ضدعفونی كردن سمپلر محلول 60 درصد ايزوپروپانول توصيه می شود.

 كنترل كيفی سمپلر :

بررسی دقت و صحت سالي 4 بار ( هر 3 ماه ) به روش رنگ سنجی ( سمپلرهای كمتر از 1 ميكروليتر ) و يا وزن سنجی ( سمپلر های بالاتر از   1ميكروليتر ) امكان پذير است.

برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید دستورالعمل كاليبراسيون و خطاهای سمپلر را دانلود نمایید.

منبع‌: آزمایشگاه نیلو

آنچه در استفاده از میکروپیپت نباید انجام شود: ( خطاهای سمپلر )

1.  انداختن سمپلر : مراقب باشید سمپلر از دستتان به زمین نیفتد. ضربه خوردن به سمپلر باعث خارج شدن آن از کالیبره می شود. بنابراین بسیار با دقت کار کنید.
2. نشانگر را قبل یا بعد از حجم مورد نظر قرار دادن: این کار ممکن است سبب شکستن کانتر شود.
3. فشردن سر سمپلر با اعمار فشار به سمپلر: این کار نه تنها به سر سمپلر آسیب می رساند بلکه مهمتر از آن به شفت سمپلر نیز آسیب وارد می شود.
4. مکش ماده به داخل سمپلر: این اتفاق ممکن است رخ دهد. که درصورت استفاده از مواد شیمیایی مضر و خورنده موجب ایجاد خطا در خواندن اطلاعات می شود.